Ο ΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΣΤΕΝΕΥΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΛΥΚΟΦΩΣ ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

Στοχασμός με αφορμή το ημερολόγιο του Θορώ, 1 Νοεμβρίου 1858

(Σειρά: Ο χρόνος των φύλλων)

«Καθώς τα απογεύματα μικραίνουν και το πρώιμο σούρουπο μάς σπρώχνει να γυρίσουμε στο σπίτι και να τελειώσουμε τις δουλειές μας, μας υπενθυμίζεται η βραχύτητα της ζωής». Με αυτή τη φράση, γραμμένη στο ημερολόγιο της 1ης Νοεμβρίου 1858, ο Θορώ δεν περιγράφει απλώς μια εποχική μεταβολή. Περιγράφει μια εσωτερική μετατόπιση: το αργό σβήσιμο του φωτός γίνεται υπενθύμιση του χρόνου που μας απομένει. Το φθινόπωρο, για τον Θορώ, δεν είναι μια μελαγχολική εικόνα. Είναι ένα καμπανάκι συνείδησης.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που το έγραφε. Στις 3 Νοεμβρίου 1853 σημείωνε: «The year is preparing for its sleep, and yet how wakeful it seems at sunset»· ο χρόνος ετοιμάζεται για τον ύπνο του, κι ωστόσο το ηλιοβασίλεμα μοιάζει πιο ξάγρυπνο από ποτέ. Η φύση δεν αδρανοποιείται· αλλάζει ένταση, ρυθμό, νόημα. Η μέρα στενεύει, αλλά ο στοχασμός πλαταίνει.

Ο Θορώ βλέπει τη ζωή μέσα από ένα είδος διπλού φακού: παρατηρεί και συμμετέχει. «It appeared like a part of a panorama at which I sat spectator», γράφει στο ίδιο απόσπασμα: κοιτάζει το λυκόφως του Νοεμβρίου σαν κάτι γνώριμο που όμως εμφανίζεται ξανά μπροστά του, σαν ταινία που ξαναπροβάλλεται με νέο βάθος. Γνωρίζει το τοπίο και ταυτόχρονα το ξαναβλέπει από την αρχή. Η επανάληψη δεν είναι φθορά αλλά δώρο: μάς ξαναδίνει αυτό που νομίζαμε ότι ξέραμε.

Αυτή η μεταβατική ώρα —ούτε μέρα ούτε νύχτα— είναι για τον Θορώ η πιο γόνιμη φιλοσοφικά. Οι καλοκαιρινές ώρες είναι πλήρεις, οι χειμωνιάτικες συμπυκνωμένες· ο Νοέμβρης όμως είναι ενδιάμεσος, ένας χρόνος-διάδρομος. Το φως που λιγοστεύει γίνεται η πιο αθόρυβη υπενθύμιση: ό,τι μένει, πρέπει να το δούμε τώρα. «Make haste», γράφει. Όχι αγχωθείτε· αλλά μην αμελείτε.

Στις παλιές κοινωνίες —και στην Ελλάδα, όπως και στη Νέα Αγγλία— ο Νοέμβρης είχε αυτή την ηθική του χρόνου: επιτάχυνση πριν τον χειμώνα. Οι δουλειές δεν τελείωναν επειδή «έπρεπε»· τελείωναν επειδή το σκοτάδι τις περιόριζε. Ο άνθρωπος ζούσε όχι με την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να συνεχίσει όποτε θέλει, αλλά με την επίγνωση ότι το φως δεν τον περιμένει. Γι’ αυτό ο Νοέμβρης ήταν μήνας πράξεων, όχι αναστολής.

Κι όμως, άλλο πράγμα η βιασύνη της ανάγκης και άλλο η βιασύνη της συνείδησης. Ο Θορώ —ακόμη και όταν σημειώνει το πρακτικό («να τελειώσουμε τις δουλειές μας»)— δεν χάνει το ηθικό βάθος: η φύση τού θυμίζει ότι το έργο του ανθρώπου δεν είναι απλώς να παράγει, αλλά να προλαβαίνει να δει, να σκεφτεί, να κατανοήσει. Αυτός ο Νοέμβρης είναι μια ηθική σκηνή.

Ακόμη και η απώλεια —τα πεσμένα φύλλα, η γυμνή γη— δεν τον οδηγεί στη μελαγχολία αλλά στην αποκάλυψη. Στις 8 Νοεμβρίου 1850 γράφει: «The leaves lie like thriftless heirs, shed all at once, and yet the forest is richer in bareness.» Τα φύλλα, λέει, πέφτουν σαν άμυαλοι κληρονόμοι — και όμως το δάσος δεν φτωχαίνει, πλουτίζει μέσα στη γύμνια του. Η απώλεια δεν είναι στέρηση αλλά ένα άνοιγμα θέασης. Η ομορφιά δεν βρίσκεται στη διακόσμηση αλλά στην απογύμνωση.

Έτσι κι εμείς —έστω μέσα σε μια σύγχρονη ζωή φωτισμένη με τεχνητό φως και προγραμματισμούς— νιώθουμε ακόμη, ασυναίσθητα, το κάλεσμα της εποχικής συρρίκνωσης. Όταν η μέρα μικραίνει, κάτι μέσα μας γίνεται πιο έντονο: η προσοχή. Δεν το γεννά η νοσταλγία αλλά η βιολογία. Το σώμα αναγνωρίζει την αλλαγή πριν την αναλύσει ο νους. Κι εκεί ίσως βρίσκεται η αλήθεια που μας θυμίζει ο Θορώ: ότι υπάρχει μια γνώση παλαιότερη από την σκέψη — η γνώση του χρόνου.

Δεν υπάρχει τίποτε απαισιόδοξο σε αυτό. Ο Θορώ δεν γράφει για τον Νοέμβρη με τον τόνο του τέλους, αλλά με τον τόνο της προετοιμασίας. Αυτό που αλλάζει δεν είναι ο κόσμος, αλλά o τρόπος που τον βλέπουμε. Αν ο Αύγουστος μάς κάνει να ξεχνάμε τον χρόνο, ο Νοέμβρης μας υπενθυμίζει ότι τον έχουμε.

Γι’ αυτό στο τέλος του αποσπάσματος γράφει κάτι απίστευτα απλό: «Prepared to be pleased» — προετοιμάστηκα να ευχαριστηθώ. Δεν περιμένει τη χαρά, την προετοιμάζει. Η ζωή δεν του χαρίζεται· την υποδέχεται.

Ο χρόνος στενεύει. Και επειδή στενεύει, πλαταίνει η προσοχή. Αυτό δεν είναι απειλή αλλά πρόσκληση: να δούμε ό,τι δεν θα ξαναδούμε, να σκεφτούμε ό,τι δεν θα ξανασκεφτούμε, να πράξουμε ό,τι δεν θα μπορούμε να πράξουμε για πάντα. Το φως λιγοστεύει — αλλά η κατανόηση μπορεί ακόμη να μεγαλώσει πριν πέσει η νύχτα.

Πηγή: The Thoreau Society. Φωτογραφία: Richard Smith

ΑΘΗΝΑ, 01112025

TO ΤΕΧΝΑΣΜΑ ΤΟΥ ΓΑΛΑΖΙΟΥ ΕΡΩΔΙΟΥ

Στην επιφάνεια του νερού, η κίνηση του μεγάλου γαλάζιου ερωδιού μοιάζει με χορευτική φιγούρα: τα φτερά απλώνονται αρμονικά, τα πόδια αγγίζουν ελαφρά το κύμα, η αντανάκλαση σχηματίζει έναν δεύτερο, σιωπηλό χορευτή. Κι όμως, αυτό που μοιάζει με παράσταση είναι στην ουσία ένα τέχνασμα. Ο ερωδιός σηκώνει τα φτερά του για να σκιάσει το νερό· η σκιά σπάει τις αντανακλάσεις να δει καθαρότερα τα ψάρια που κινούνται από κάτω.

Ο μεγάλος γαλάζιος ερωδιός (Ardea herodias), με ύψος που φτάνει το ένα μέτρο και άνοιγμα φτερών σχεδόν δύο, είναι ο μεγαλύτερος ερωδιός της Βόρειας Αμερικής. Παρά το επιβλητικό του μέγεθος, οι κινήσεις του είναι γεμάτες χάρη. Κυνηγά με υπομονή, πότε ακίνητος σαν άγαλμα και πότε με αργά, μετρημένα βήματα. Οι υγρότοποι και οι λιμνοθάλασσες της Νεμπράσκα, όπου συγκεντρώνεται πλήθος αποδημητικών πουλιών, του προσφέρουν καταφύγιο και άφθονη τροφή.

Εδώ, η χάρη και η ανάγκη γίνονται ένα. Η φύση δεν ξεχωρίζει το ωραίο από το χρήσιμο· η ίδια η επιβίωση έχει μορφή χορού. Αυτός ο ερωδιός μας θυμίζει ότι κάθε ζωντανό πλάσμα είναι ταυτόχρονα καλλιτέχνης αλλά έχει και ανάγκες: η κίνηση που θα θρέψει το σώμα είναι η ίδια που μαγεύει το βλέμμα. Ένας ύμνος στην αδιάρρηκτη ενότητα ζωής και τέχνης, γραμμένος όχι με λέξεις αλλά με φτερούγες πάνω στο νερό.

Φωτογραφία: Chris H Petersen

Από την σελίδα «Nebraska through the lens».

ΑΘΗΝΑ, 06102025

ΜΙΑ ΙΑΜΑΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΝΑΣΣΟΥ

 

Με την Δέσποινα Νάσσου στην 53η Έκθεση Βιβλίου

Διάβασα πρόσφατα με πολύ ενδιαφέρον το βιβλίο της Δέσποινας Νάσσου «Δεκαέξι καταβυθίσεις — Μια ιαματική ιστορία» (Εκδόσεις «Συρτάρι») και προχθές που θα βρίσκονταν στο περίπτερο των εκδόσεων στο 53 Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως πήγα να την γνωρίσω με το βιβλίο στην τσάντα να μου το υπογράψει. Ήθελα πολύ να έχω μια υπογραφή της στο πολύ ιδιαίτερο βιβλίο της - ένα θεραπευτικό, σύντομο αλλά βαθιά συμβολικό αφήγημα για τον πόνο, την αντοχή και την ίαση.

Στο αρχετυπικό δάσος που βαφτίζει Εσπεράντζα, η Δέσποινα Νάσσου μας συστήνει την Ελαφίνα, που τραυματίζεται βαριά στο πόδι. Ο τραυματισμός της όμως δεν είναι μόνο σωματικός· γίνεται το έναυσμα και για ένα ταξίδι αυτογνωσίας και αποδοχής.

Οι «δεκαέξι καταβυθίσεις» που δίνει ο τίτλος παραπέμπουν σε ισάριθμα διαδοχικά βυθίσματα την σκοτεινή λίμνη του πόνου, του φόβου και της σιωπής η οποία όμως τις δίνει τις αντίστοιχες ευκαιρίες ανάδυσης. Η Δέσποινα αξιοποιεί τη μεταφορά της κατάδυσης για να μιλήσει για τις σκοτεινές περιόδους που όλοι καλούμαστε κάποια στιγμή της ζωής μας να διαβούμε, και για την προοπτική της ίασης που γεννιέται μέσα από την ειλικρίνεια, τη φιλία και την αγάπη που κρύβονται γύρω μας.

Με λόγο αλληγορικό η Δέσποινα αγγίζει ζητήματα που αφορούν τον καθένα: την εμπειρία της απώλειας, το αίσθημα της αδυναμίας, την αναζήτηση ασφάλειας και αυθεντικότητας. Η Ελαφίνα της, ως συμβολική μορφή, γίνεται καθρέφτης κάθε ανθρώπου που έρχεται αντιμέτωπος με σωματικά ή ψυχικά τραύματα ενώ δεν κρύβει ότι πρόκειται για ένα κείμενο βαθιά προσωπικό. Μέσα από τη μορφή της Ελαφίνας μιλά για κάθε άνθρωπο που έχει βιώσει απώλειες, ασθένεια, τραύμα σωματικό ή ψυχικό. Η γραφή της, απλή αλλά διεισδυτική, επιχειρεί να δείξει πως η «κατάδυση» στον πόνο μπορεί να γίνει και πέρασμα προς την αυθεντικότητα, τη φιλία, την τρυφερότητα στο δάσος που δεν είναι γεμάτο τέρατα και φόβους, αλλά από αγαθά πλάσματα που συμβιώνουν με αλληλοβοήθεια και κατανόηση, προσφέροντας άλλο την δύναμή του, άλλο την πείρα του, συνθέτοντας όλα μαζί μια κοινότητα αγάπης.

Παρά το μικρό της μέγεθος (56 σελίδες), η αφήγηση λειτουργεί σαν θεραπευτικό παραμύθι για μεγάλους. Η Δέσποινα Νάσσου συνθέτει ένα κείμενο που δεν προσφέρει εύκολες λύσεις, αλλά προτείνει δρόμους ενδοσκόπησης και συμφιλίωσης με τον εαυτό. Ένα βιβλίο τρυφερό και ανακουφιστικό, που διαβάζεται σαν εσωτερικό ταξίδι· ένας μικρός ύμνος στη δύναμη της αγάπης και της αποδοχής.

ΑΘΗΝΑ, 20092025

ΠΗΓΑΜΕ ΤΗΝ «ΣΟΛΩΝΟΣ» ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΣΑΡΩΝΙΚΟ!

Βασίλης Χατζηϊακώβου - Ελένη Κεκροπούλου - Δημήτρης Τσουκάτος

Πάνε λίγες μέρες που ξεκίνησε η Έκθεση Βιβλίου του Δήμου Σαρωνικού στην κεντρική πλατεία της Σαρωνίδας, ένας τόπος που ούτε εγώ αλλά ούτε και ο συνοδοιπόρος της πόλης Βασίλης Χατζηϊακώβου γνωρίζουμε καλά και είπαμε χθες το απόγευμα, με την ευκαιρία της υπογραφής του βιβλίου του να πάμε λίγο νωρίτερα να την γνωρίσουμε...

Έτσι σηκώσαμε άγκυρα από το «Προδόρπιον» και αρχίσαμε να τεντώνουμε με τον τρόπο που ξέρουμε την Σόλωνος του Βασίλη και της "Ιωλκού" μέχρι τον Σαρωνικό. Δεν είναι εύκολο, αλλά λίγο με το μετρό ως τον σταθμό της Αργυρούπολης και μετά με το λεωφορείο της γραμμής 122 (ηλεκτροκίνητο παρακαλώ αλλά πολύ φτηνιάρικο και για το οποίο γράψω άλλη στιγμή) φτάσαμε μετά από αρκετή ώρα σε μια παραθαλάσσια πόλη που λέγεται Σαρωνίδα. Ήταν ακόμη ψηλά η μέρα, όπως και η υγρασία και επειδή είχαμε να δούμε θάλασσα κάποιους μήνες πήγαμε να αγναντέψουμε λίγο την παραλία, τα πλεούμενα στον ορίζοντα και τον κόσμο που έκανε μπάνιο. Κάτσαμε λίγο εκεί, να μην κακομαθαίνουμε κιόλας και αφού απολαύσαμε και έναν ωραίο φραπέ σε κάποιο κατάστημα εκεί, πήγαμε στην έκθεση στην πλατεία όπου βρήκαμε τον Δημήτρη Τσουκάτο («Εκδόσεις Τσουκάτου» & «Λέμβος», εφημερίδα «Ο Πολίτης») υπεύθυνο της έκθεσης και την Ελένη Κεκροπούλου Εκδόσεις «Ενάλιος - Ωκεανός» και μαζί υποδεχόμασταν τον κόσμο, μιλούσαμε μαζί τους, απαντούσαμε σε ερωτήσεις και προτείναμε αναγνώσεις.

Δεν ήταν ένας κόσμος διαφορετικός απ’ αυτόν που έρχεται στα βιβλιοπωλεία και στις παρουσιάσεις αλλά στη διάθεση των περισσότερων φαίνονταν η χαλαρότητα που προσφέρουν οι διακοπές ή έστω η επίσκεψη σε ένα παραθαλάσσιο μέρος για μπάνιο. Με ελαφρά ρούχα, πολλά ακόμη με σημάδια από τη θάλασσα και αρκετά παιδιά καθώς και σκυλιά μικρομεσαίου μεγέθους, διάλεγαν βιβλία από τους εκδοτικούς οίκους που συμμετείχαν στην έκθεση και φυσικά περίμεναν πως και πως την συλλεκτική αφιέρωση του Βασίλη που ήταν και το τιμώμενο πρόσωπο χθες. Χαρούμενος και ευδιάθετος που έβλεπε πως η Σόλωνος περνώντας από τόσους άλλους δρόμους και λεωφόρους, γέφυρες και περιοχές Visaland, μπορεί να φτάσει μέχρι την θάλασσα και να δροσιστούν τα συννεφάκια της, έκανε κάποια στιγμή πάσα και την μπάλα που έφυγε από κάτι πιτσιρικάδες που έπαιζαν στην πλατεία και έπεσε πάνω μας και παραβγήκε κατόπιν μαζί τους σε λίγες ντρίμπλες.

Κλείνοντας την έκθεση υποσχεθήκαμε πως θα ξαναπάμε κάποια από τις επόμενες ημέρες, εξάλλου θα κρατήσει μέχρι τις 24 Αυγούστου και μάλιστα θα πάμε νωρίτερα και θα κάνουμε και μπάνιο στην ωραία παραλία και θα απολαύσουμε και διάφορα εδέσματα στο σουβλατζίδικο της πλατείας για το οποίο ακούσαμε ωραία λόγια. Στην Αθήνα επειδή είχαμε αργήσει κάπως και να μην ψάχνουμε λεωφορεία προθυμοποιήθηκε να μας μεταφέρει με το φορτηγάκι των εκδόσεων «Ενάλιος» η Ελένη Κεκροπούλου κι έτσι έκλεισε η ωραία μας εκδρομή στη θάλασσα που μας οδήγησε… η Σόλωνος και τα τρία συννεφάκια της.

ΑΘΗΝΑ, 31072025

ΟΤΑΝ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΧΑΝΟΥΝ ΤΟΝ ΣΤΟΧΟ ΤΟΥΣ

Η Ελλάδα έχει μια μακρά ιστορία μεταρρυθμίσεων που γεννιούνται από εξωτερική πίεση και καταλήγουν να λειτουργούν σαν σιωπηλά προσχήματα. Το πρόγραμμα «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» — το εμβληματικό σχέδιο αποϊδρυματοποίησης που ξεκίνησε μετά το σκάνδαλο της Λέρου — και τα επαναλαμβανόμενα σκάνδαλα στην κτηνοτροφία με τα «βοσκοτόπια–φαντάσματα» είναι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος: δείχνουν πώς η χώρα καταφέρνει να ξοδεύει τεράστιους πόρους χωρίς να χτίζει πραγματικές δομές φροντίδας και ανάπτυξης. Το «ΨΥΧΑΡΓΩΣ» ξεκίνησε ως απάντηση στην ευρωπαϊκή κατακραυγή για τις απάνθρωπες συνθήκες στα ψυχιατρεία. Στόχος ήταν να κλείσουν τα άσυλα και να δημιουργηθούν σύγχρονες κοινοτικές δομές — οικοτροφεία, ξενώνες, προστατευόμενα διαμερίσματα. Στην πράξη, πολλές από αυτές τις δομές λειτούργησαν ή λειτουργούν ακόμη σαν μικρά κλειστά συστήματα, με τους πρώην εγκλείστους να αλλάζουν κτίριο, αλλά όχι πραγματικά ζωή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Συνήγορος του Πολίτη έχουν επανειλημμένα κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για δομές που συντηρούν ιδρυματικές νοοτροπίες, για κακοδιαχείριση πόρων και για έλλειψη ουσιαστικής συμμετοχής των ίδιων των ανθρώπων που υποτίθεται ότι ωφελούνται. Στην άλλη πλευρά, στην ελληνική ύπαιθρο, ο αγροκτηνοτροφικός τομέας έχει δει επανειλημμένα σκάνδαλα με επιδοτήσεις που χάθηκαν σε βοσκοτόπια που δεν υπήρχαν, ζώα που δηλώθηκαν αλλά δεν βρέθηκαν ποτέ και επιδοτήσεις που έγιναν προσωπικά οφέλη. Η Ελλάδα έχει πληρώσει βαριά πρόστιμα για αυτά τα «φαντάσματα», την ώρα που οι πραγματικοί κτηνοτρόφοι — εκείνοι που ζουν από την παραγωγή — μένουν μόνοι τους να παλεύουν με χρέη, ελλείψεις υποδομών και ελάχιστη στήριξη για να σταθούν ανταγωνιστικά. Το κοινό μοτίβο είναι αδυσώπητο: ευρωπαϊκοί πόροι διοχετεύονται σε συστήματα που αναπαράγουν την εξάρτηση και την πελατειακή λογική. Αντί να δοθούν τα εργαλεία που θα απελευθερώσουν ανθρώπους — τον χρόνιο ψυχικά πάσχοντα που μπορεί να ζήσει αυτόνομα, τον μικρό κτηνοτρόφο που μπορεί να σταθεί με ποιοτική παραγωγή — στήνονται μηχανισμοί που ζουν από το να υπάρχει πάντα κάποιος «εγκλωβισμένος»: είτε σε ιδρύματα είτε σε επιδοτήσεις. Η αποτυχία δεν είναι τυχαία. Είναι δομική. Είναι μια κουλτούρα διαχείρισης που βλέπει τις μεταρρυθμίσεις όχι ως όραμα για καλύτερη ζωή, αλλά ως ευκαιρία για διορισμούς, υπεργολαβίες, σκιώδεις διαδρομές χρημάτων, εξυπηρετήσεις ημετέρων. Γι’ αυτό και οι μεγάλες λέξεις — «αποϊδρυματοποίηση», «βιώσιμη ανάπτυξη», «ενίσχυση της υπαίθρου» — καταλήγουν τόσο συχνά κενές. Όσο οι άνθρωποι που αφορούν αυτές οι πολιτικές δεν έχουν φωνή — ο πρώην έγκλειστος, ο κτηνοτρόφος, η τοπική κοινότητα — το φάντασμα της Λέρου και τα φαντάσματα των βοσκοτόπων θα επιστρέφουν ξανά και ξανά. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι οι ψυχικά πάσχοντες ή οι κτηνοτρόφοι· είναι οι «μεταρρυθμιστές» που μετατρέπουν την ανάγκη για δικαιώματα σε μηχανή πελατειακού συμφέροντος. Η φωτογραφία δημιουργήθηκε με την βοήθεια της ΑΙ. ΑΘΗΝΑ, 07072025

O ΚΑΦΑΝΤΑΡΗΣ ΑΠΟΚΤΗΣΕ… ΝΕΟ ΧΩΡΙΟ!

 

Η προτομή του Γεώργιου Καφαντάρη στην Ανατολική Φραγκίστα

Ασφαλώς και αποτελεί τιμή για την Ευρυτανία η διοργάνωση από το «Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία» και τον Δήμο Καρπενησίου αύριο στο Μικρό Χωριό συνέδριο με θέμα «Γεώργιος Καφαντάρης: πολιτική πορεία». 

Το παράδοξο όμως και αυτό που δημιουργεί μια αρνητική εντύπωση από πολλούς Ευρυτάνες, είναι ο τόπος που επιλέχθηκε να γίνει το συνέδριο, το Μικρό Χωριό δηλαδή και όχι η γενέτειρά του Ανατολική Φραγκίστα, όπου από το 2010 λειτουργεί το «Πνευματικό Ίδρυμα Γεωργίου Καφαντάρη», προσφορά στην τοπική κοινωνία του ομογενούς ευπατρίδη Κώστα Πανουργιά. Μπορεί, διερωτώνται, να αγνοηθεί αυτή η θεμελιώδης λεπτομέρεια που παίρνει την τιμή από την Ανατολική Φραγκίστα και την δίνει στο Μικρό Χωριό;

Μπορεί, γιατί άλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι το Καρπενήσι εκτός απ’ ότι συγκέντρωσε και εγκλώβισε στις γειτονιές του τον περισσότερο πληθυσμό της Ευρυτανίας, τους τελευταίους να λέμε και την αλήθεια, προσπαθεί να απομυζήσει και να περιορίσει και πολιτιστικά τον υπόλοιπο νομό στα όρια της λεγόμενης Ποταμιάς. Το συνέδριο δε για τον Καφαντάρη αποτελεί μια κραυγαλέα περίπτωση καθώς ο σπουδαίος πολιτικός και πρωθυπουργός τιμάτε όχι στον τόπο του αλλά σε έναν άλλο.

Κώστας Κωστόπουλος - Κώστας Πανουργιάς στα εγκαίνια
του Πνευματικού Ιδρύματος Γεώργιου Καφαντάρη στην Ανατολική Φραγκίστα.

Πιθανόν να βόλευε έτσι τους διοργανωτές αλλά θα μπορούσαν να προβλέψουν έστω μια επίσκεψη στην Ανατολική Φραγκίστα να γνωρίσουν όσοι από τους συνέδρους τον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε ο μεγάλος πολιτικός. Στην Ανατολική Φραγκίστα που κάθε χρόνο φροντίζει να τιμά υποδειγματικά τον Γεώργιο Καφαντάρη με πολύ πιο απλά πράγματα κι έτσι καλλιεργεί και μεταδίδει την μνήμη του στους νεότερους. Το γεγονός αυτό παραβλέφθηκε  όπως εξάλλου συνηθίζεται για όλη την πέραν του Μέγδοβα Ευρυτανία.

 ΑΘΗΝΑ, 04072025

ΤΟ ΠΟΥΛΑΡΑΚΙ ΚΑΙ ΤΟ ΣΚΟΙΝΙ ΤΟΥ

 

Πάνε αρκετά χρόνια, τέτοιες ημέρες ήταν που βγαίνοντας από την Σπερχειάδα, είδα ένα πουλαράκι δεμένο με μια τριχιά από τον κορμό της κουτσουπιάς τόσο που να μην φτάνει και ενοχλεί με τη λαιμαργία του τη φοράδα η οποία κι αυτή επίσης ήταν δεμένη και βοσκούσε. Το πουλαράκι μάζευε δύναμη να τρέξει κοντά στη φοράδα αλλά άμαθο ακόμη από δεσμά μόλις νόμιζε πως έφτανε στη μητέρα του, απότομα το σκοινί το συγκρατούσε. Επειδή φαίνεται πως δεν γνωρίζει ακόμη τι είναι αυτή η δύναμη που το εμποδίζει γυρνούσε λίγο προς τα πίσω, έπαιρνε φόρα και ξεκινούσε πάλι να πλησιάσει τη φοράδα. Στα λίγα λεπτά που το παρακολουθούσαμε πρέπει να έκανε τρεις φορές την απόπειρα και πάντα αποτύγχανε. Την τελευταία φορά το είδαμε να απομακρύνεται απογοητευμένο προς τη βρύση που ήταν μέσα στην ακτίνα του τεντωμένου σκοινιού και να δείχνει πως λουφάζει. Τι απόγινε, δεν ξέρουμε γιατί μας καλούσε ο προορισμός μας και η επιστροφή στην Αθήνα.

Το βέβαιο είναι πως το πουλαράκι θα χτυπιόνταν και θα ξαναχτυπιόνταν πολλές φορές να φτάσει τη μητέρα του, της οποίας ως αρμόζει η στάση της απέναντι στο βλαστάρι της ήταν αυστηρή και στο τέλος αποκαμωμένο θα παραιτούνταν από την προσπάθεια. Μόνο όταν θα έρχονταν η στιγμή που ο νοικοκύρης τους θα έκρινε πως πρέπει να λυθεί, τότε θα μπορούσε να πλησιάσει για λίγο τη μητέρα του, να θηλάσει και μετά πάλι θα υποχρεώνονταν να κινείται το υπόλοιπο της ημέρας μέσα στην ακτίνα του σκοινιού του που στο εξής, θα αποτελούσε κομμάτι της ζωής του και θα αποδεσμευτεί δε μόνο όταν μετά πολλά χρόνια και άπειρα φορτία κλείσει τον κύκλο της ζωής. Κανένα σκοινί τότε δεν θα είναι ικανό να το περιορίσει στην ακτίνα των δεσμών που βάζει ο νοικοκύρης σε ότι εξουσιάζει κι έστω για λίγο πριν το θάνατό του, σακατεμένο και άχρηστο για φόρτωμα, γευτεί λίγες στιγμές από την ελευθερία που δεν γνώρισε ποτέ στην άχαρη ζωή του υποζυγίου που πέρασε...

ΑΘΗΝΑ, 16042025